“Ik ben jullie verrassing voor vanavond!”

De dienst kinderopvang van Kalmthout organiseert elke maand een ontmoetingsmoment voor onthaalouders. Ook kochten ze een kamishibai, die door de onthaalouders kan worden ontleend. Om hen te tonen hoe ze daarmee verhalen kunnen vertellen, kwam kamishibai-experte Inge Umans een lezing geven op hun laatste bijeenkomst van het schooljaar. Bob Van Mol was erbij en brengt verslag uit.

Lezing Inge Umans

Hoewel ik nauwkeurig de aanwijzingen van de gps heb gevolgd, meen ik op de foute plek te zijn aangekomen. Ik rijd onder hoge beuken door een villawijk in Kalmthout en de weg loopt dood op een grote poort die weliswaar open staat. Ik draai terug, controleer de adresgegevens die ik had ingegeven en constateer dat ik toch juist was. Zodra ik door de poort ben, kom ik op een grote binnenplaats waar enkele auto’s geparkeerd staan, omhuld door de rook van een barbecue. In een deurgat van een van de gebouwen zwaait auteur Inge Umans naar me en wenkt.

Binnen staat een kring van mensen met een glaasje bubbels in de hand. Het zijn stuk voor stuk onthaalouders die vanavond zijn samengebracht door de dienst kinderopvang van de gemeente. De dienstverantwoordelijken Lief en Evy lichten toe: “Onthaalouder is soms een eenzaam beroep. Om dat wat te doorbreken, organiseren we één keer per maand een onthaaloudercafé. Vanavond is onze jaarlijkse speciale editie met een etentje en we boekten de lezing van Inge als verrassing.”

Ons jaarthema is taal. Daarom kochten we recent een kamishibai, die door de onthaalouders kan worden ontleend. De expertise van Inge is bedoeld als inspiratie.

Lezing Inge Umans
Lezing Inge Umans
Lezing Inge Umans

Als iedereen plaats heeft genomen voor het minitheatertje, draait Inge een deuntje op een muziekdoos. Het geroezemoes houdt evenwel zachtjes aan. “Als je start met een rustgevend muziekje, vallen kleuters vanzelf in slaap. Jullie moet ik precies toch even extra aanmanen rustig te worden”, lacht de auteur haar publiek toe. “Ik ben jullie verrassing van vanavond en toon graag de waaier van mogelijkheden met een kamishibai.”

Kamishibai is Japans voor ‘theater van papier’: ‘kami’ betekent ‘papier’ en ‘shibai’ betekent ‘theater’.

Inge legt uit hoe het concept teruggaat tot de 12de eeuw, maar in z’n actuele vorm honderd jaar bestaat. Ze demonstreert enkele verhalen aan de ondertussen stille zaal. Iedereen luistert geboeid of leeft zelfs enthousiast mee. “De kamishibai is een andere manier van verhalen maken. De prent is maar even zichtbaar, dus zijn niet alle details nodig die een prentenboek wel moet bieden. Een verhaal bestaat telkens uit twaalf prenten en begint meteen. Andere typische kenmerken zijn de contrasterende kleuren in de tekeningen, uitvergrote details, geen perspectief, maar wel veel dynamiek dus.”

Inge vertelt het ene na het andere verhaal, waarbij ze telkens een andere manier demonstreert om de kamishibai te gebruiken. Dat gaat van vingerpopjes over kiekeboe-spelletjes tot het gebruik van kijkgaten voor de prenten om de kinderen mee te laten raden naar wat er zou gaan gebeuren. Ondertussen hoor ik met de regelmaat van de klok enthousiaste geluiden uit het publiek komen. Onthaalmoeder Evy Monu kan tijdens de lezing haar enthousiasme niet verbergen, dus vraag ik haar na afloop wat ze ervan vond.

Ik kende het concept van de kamishibai niet. Regelmatig haal ik de poppenkast boven, omdat ik dat zelf ook graag doe. Nu ik dit gezien heb, ga ik er zeker en vast ook mee aan de slag. In de gemeentelijke bibliotheek kan ik verhalen ontlenen!

Lezing Inge Umans
Lezing Inge Umans
Lezing Inge Umans

Verslag door Bob Van Mol.