We kunnen nog een niveautje hoger

Ria Anyca trok naar het Go! Avelgem om er te spelen met woorden. Samen met het vierde jaar Maatschappij en Welzijn sprokkelde ze een bundel vol kortverhalen samen. Lees hier haar ervaringen.

Mijn hart maakt een vreugdesprongetje als ik hoor dat ik geselecteerd ben voor een auteursresidentie in Go! Avelgem. Mijn enthousiasme valt niet te temperen. Als het mogelijk zou zijn, dan zou ik er morgen al in vliegen. Aan ideeën geen gebrek, die flitsen door mijn hoofd. Structureren, denk ik, maar dat komt wel. In december 2023 maak ik kennis met directrice Adeline Delporte en leerkracht Fien Van Miert. Het klikt. Vanaf januari 2024 ga ik aan de slag met het vierde jaar Maatschappij en Welzijn.

Thema’s uit de pubertijd

Fien onthaalt me enthousiast. Ze laat me weten dat haar leerlingen zenuwachtig zijn. Een schrijver in hun klas! Een voor een komen ze binnen, spichtig om zich heen kijkend. Ze nemen plaats in een kring. Fien stelt mij voor. Daarna stellen zij zich voor en er volgt een opsomming van namen – boring. Laten we het anders aanpakken, stel ik voor. Wat betekent die naam voor jou? Zit er een verhaal achter? Wie ben jij? Ze vertellen anekdotes, kleine verhaaltjes. Daarna spelen we spelletjes, waarbij taal centraal staat. Aan schrijven komen we nog niet toe. In deze samenkomst draait alles rond het creëren van sfeer en bouwen aan vertrouwen.

De volgende bijeenkomst start ik met voorleesfragmenten uit ‘Puber Tijd’, een non-fictieboekje van Ellen Koyen. Het behandelt elk aspect van de puberteit: lichaam, emoties, levensvragen rond identiteit … Onze meisjes en twee jongens fronsen simultaan het voorhoofd. Ze zijn al lang geen twaalf jaar meer, maar ze luisteren toch braafjes. Als ik ‘vrijen met jezelf’ aanhaal, zie ik een vleugje rood op hun wangen verschijnen.

We bespreken enkele korte fragmenten: je (niet) goed voelen in je vel, pesten en assertiviteit, verliefdheid, jaloezie en bedrog. Met het thema van hun keuze gaan ze aan de slag.

Ik wuif hun bezwaren weg. Het doet er niet toe of die echt of gefantaseerd zijn, wel de herkenbaarheid. En die is er.
Ik hou het nog even bij puberlectuur: ‘Dagboek van een puber’ van Raoul De Jong en het literaire ‘Jij en ik’ van Niccolo Ammaniti.

De kracht van feedback

Schrijven betekent in het diepste van je ziel laten kijken. Daarom hebben we een code afgesproken: alles kan en mag worden gezegd met het nodige respect voor elkaar, en wat we elkaar toevertrouwen, blijft binnenkamers. Dat geldt voor iedereen: meisjes en jongens, leerkracht en auteur. Sessie na sessie groeit het wederzijds vertrouwen.
We bespreken liedjesteksten, prozagedichten, six word stories, fabels … Voorbeelden dienen als inspiratiemateriaal voor kleine schrijfoefeningen. Onze pupillen willen meteen beginnen met het echte werk. Ze spuien ideeën: griezelige horror, nagelbijtende spanning of toch maar een romantisch verhaal. Ze maken een verhaallijn op. Dat blijkt geen sinecure.

Vol verwachting en hoop lezen ze hun eerste versie voor. Ook juf Fien heeft een kortverhaal geschreven. Haar tekst krijgt een commentaartje, net zoals dat van de leerlingen. Het begrip ‘feedback’ in al zijn aspecten wordt duidelijker. Het is geen ‘afbreuk aan … maar ‘een opbouw naar mijn beste kunnen’.

De gesprokkelde kortverhalen

Het vierde jaar Maatschappij en Welzijn organiseert een persconferentie. Ze stellen hun boekje ‘De gesprokkelde kortverhalen’ voor. ‘De’ verwijst naar alle deelnemers en hun betrokkenheid, ‘gesprokkeld’ naar het sprokkelen van hout om zich te verwarmen aan de verhalen.

Ik kijk ook met veel warmte terug op mijn residentie. Ja, ik heb het grote lot gewonnen: een betrokken leerkracht en gemotiveerde leerlingen. Fien is niet alleen een sidekick en coördinator, maar ook een actieve deelnemer aan de schrijfsessies. En onze leerlingen, die zetten hun beste beentje voor!

Het laatste woord geef ik aan Fien: “Een auteursresidentie is een uitdagend project waarin je leerlingen blijvend moet motiveren om de lat hoger te leggen, hun tekst opnieuw te bekijken, te veranderen, te verbeteren. Aan de hand van prikkelende oefeningen worden leerlingen gestimuleerd creatief met taal te zijn. Ik ben trots op wat mijn leerlingen geschreven hebben, elk binnen hun eigen kunnen. Als ze dan zeggen: “dat is een leuke manier om les te krijgen”, “ik zoek meer naar andere, betere woorden” of “ik let nu meer op de zinsbouw wanneer ik schrijf”, dan weet je dat het project geslaagd is.”