‘De eerste zin' van This Is How We Read

De eerste zin: Iemand is iets vergeten.

Met z’n literaire thriller Russisch voor beginners haalde Dominique Biebau een dubbelslag: hij won zowel De Gouden Strop als de Knack Hercule Poirotprijs. Dat is verdiend, maar wel onverwacht. Biebau schrijft geen typische whodunits: hij houdt meer van psychologische spelletjes en vloeiende zinnen dan van bloed dat in het rond spat. De cruciale vraag in ‘Russisch voor beginners’ is of woorden ‘gewoon woorden’ zijn – of soms ook een kwestie van leven en dood. De vraag stellen is ze beantwoorden, natuurlijk. Biebau neemt de lezer mee van de kelderverdieping van een taalinstituut, waar de excentrieke Pavel Russisch onderwijst aan een handvol studenten, naar de Kungur-grotten nabij Perm, waar een speleoloog in moeilijkheden komt. Onderweg wordt met schedels gesmokkeld en met Dostojevski gedold. Een zeer fijn boek, met andere woorden.

Naar de auteurspagina van Dominique

De eerste zin: Zonder aarzelen zet je een record neer/ met de benen vooruit je voet op de streep/ kijk je achterom, een geldige hink-stap-sprong

In hoeveel gedichten zou het woord ‘hink-stap-sprong’ eigenlijk voorkomen? De term typeert het werk van Hilde Devoghel. Humor en herkenbaarheid zijn belangrijk in haar gedichten, net als (wetenschappelijke) verwondering en vrolijkheid. Ze schrijft ‘vandaag is een dag die jurken draagt.’ En ‘Er zit een vergelijking met onbekenden in de boom/we gaan er nieuwsgierig onder staan’. Haar debuutbundel ‘Meestal zijn we aardig’ bevat een cyclus gedichten over verdriet en gemis, een meer filosofische reeks vol talige vondsten, en cycli geïnspireerd door hetzij de wetenschap, hetzij ‘de liefsten’ in Devoghels leven. Uiteenlopende onderwerpen en toch klikt de bundel perfect in elkaar, slim als een puzzel. Devoghel heeft een eigen poëtische stem: overwegend mild, maar met een dun, donker randje. Zoals ze haar dochter beschrijft ‘je bent de pupilla in mijn ogen/ het voodoopopje, minimensje/ dat wegkruipt uit mijn oogwit’.

Naar de auteurspagina van Hilde

De eerste zin: De kloof liep in een volmaakt rechte lijn voor zover ik kon zien.

Het hoofdpersonage van ‘Peninsula’ is een diepe denker en voeler. De Vlaamse jongen brengt z’n lagere schooljaren door in Griekenland en raakt er gefascineerd door het Kanaal van Korinthe: een gevaarlijke afgrond en een scheidingslijn. De kloof typeert de belevingswereld van de jongen. In het gezin, op school of later bij geliefden: nergens vindt hij naadloos aansluiting. Er moet altijd een afstand overbrugd. In een 25-tal poëtische hoofdstukken reconstrueert Lieven Stoefs het leven van een jonge veertiger die erg op hem zelf lijkt. Hij doet het fragmentarisch: hij ontleedt het zonlicht van Griekenland, de sfeer op een voetbalveld en de machtsstrijd in een vergaderzaal in hoofdstukken die lezen als korte verhalen. Het sterkst is Stoefs wanneer hij moeilijke relaties beschrijft – tussen een psychisch kwetsbare moeder en haar kinderen of tussen een teruggehouden man en de vrouw van zijn dromen. Je zou denken: die Stoefs is psycholoog. Maar nee, hij is een ingenieur met een dichtersziel, terecht genomineerd voor de Bronzen Uil 2023.

Naar de auteurspagina van Lieven

De eerste zin: Lang voor Mahmoed Abbas me met een mes te lijf ging had ik hem vaak zien voorbijrijden op zijn paarse damesfiets.

Het prozadebuut van Karel De Sadeleer leest als de schriftelijke weergave van een paranoïcus die van een arts moet reageren op een Rorschach-vlek en dat uiteraard niet zomaar eventjes kan, wat had je gedacht, zonder eerst te vertellen over zijn jeugd, zijn tijd als taxichauffeur in Berlijn, over raketschilden in Israël, de boeken van Borges en de liters Shiraz die hij en zijn bevriende mafkezen moeten ‘knallen’ om overeind te blijven in een dolgedraaide wereld waarin niemand het zelfs maar opmerkt dat Mahmoed Abbas op een paarse damesfiets voorbij sukkelt. ‘Messentrekkers’ is een denderende, kolkende monoloog die aan een Gents terrasje begint en 432 pagina’s en twee jaar later met gierende remmen bruusk halt houdt.

Naar de auteurspagina van Arno

De eerste zin: Het is opvallend hoe gechoqueerd mensen reageren op de mededeling dat je een weeskind bent.

In haar tweede roman beschrijft scenariste Ans Vroom de liefde tussen Eline en Jonas. Dat is geen vrolijk boy meets girl-verhaal. Eline verloor als kind haar beide ouders en krijgt als twintiger elektroshocktherapie om haar depressie door uitgestelde rouw te bestrijden. Ook Jonas heeft zo zijn rugzak. Bovendien heeft hij een jonger lief, Zoë, waardoor Eline in de friendship zone blijft hangen, dik tegen haar zin. In die zin is ‘Van geboren worden ga je dood’ niet louter een liefdesverhaal, maar ook een eigentijdse gothic novel, over bodemloos verlangen en boze monsters. Ans Vroom deelt haar roman op in vijf delen, die beginnen met een quote uit een donkere popsong en eindigen met een mysterieuze liefdesbrief. Ze ontrafelt in heldere taal en met groot psychologisch inzicht hoe mensen zichzelf en elkaar in de weg zitten tijdens hun zoektocht naar ware liefde.

Naar de auteurspagina van Ans