'Goya. Licht & schaduw' van Bart Proost

De radicaalste kunstenaar aller tijden

Bart Proost maakte al verschillende strips, graphic novels en beeldromans over historische figuren, zoals Alexander De Grote, Kaspar Hauser en Caspar David Friedrich. Voor 'Goya. Licht & schaduw' (Saga Uitgaven) bestudeerde hij het dramatische leven van Francisco de Goya. “Een uitzonderlijk man, een vat vol tegenstrijdigheden, een man van licht en van schaduw. Zijn tijd ver vooruit,” aldus de striptekenaar.

In zijn lezing bespreekt Bart vooral de contrasten in Goya's werk en carrière, die daarom nog steeds gezien wordt als “de laatste klassieke meester en de eerste moderne kunstenaar. Goya wordt ook vaak bestempeld als de radicaalste kunstenaar die ooit heeft geleefd. Hij was niet bang om te choqueren met zijn afbeeldingen over de donkere kanten van de mensheid. Terwijl hij overdag fraaie portretten maakte in opdracht van het koningshuis, was zijn nachtelijk werk gevuld met gekken, heksen, monsters en mysterieuze wezens. Ook zijn aangrijpende beelden van oorlog en lijden blijven onovertroffen. In de huidige wereld is Goya's maatschappijkritische oeuvre verrassend actueel.”

Muren vol nachtmerries

De graphic novel van Bart Proost wordt uitgebreid besproken door 9e kunst.

“Het boek is geen rechttoe rechtaan biografie, maar een verzameling van Goya’s bespiegelingen over zijn leven, geïllustreerd met Proosts versies van de werken van de meester. Die aanpak werkt wonderwel. Zonder dat het een saai geschiedenislesje wordt krijgt de lezer een introductie tot Goya’s belangrijkste werken en de orgelpunten in diens leven. We zijn zelf niet onkundig in de kunstgeschiedenis, maar hebben hier en daar nog wat dingen opgestoken. Het boek leest vlot weg en diende voor ons zelfs als gateway drug om meer over Goya op te zoeken. Prachtig boek!”

“Een van de krachtigste onderdelen van het boek is de manier waarop Proost Goya’s Pinturas Negras (Zwarte schilderijen) in beeld brengt. Deze serie werd pas ontdekt na zijn dood en hing oorspronkelijk op de muren van zijn eigen huis. Geen enkele schilder uit die tijd durfde zoiets duisters te maken. En het zat dus letterlijk op z’n huiskamermuur.”

Eigen interpretaties van Goya’s werk

Ook Cutting Edge geeft vier sterren aan de graphic novel van Bart Proost.

“Technisch gezien behoort Bart Proost misschien niet tot de beste Vlaamse tekenaars, maar hij is wel een van de interessantste. Met zijn leuke jeugdreeks ‘Alexander de grote’ blijft hij aan de weg timmeren van succes, maar ondertussen maakt hij tal van fascinerende zijstappen. Voor de tweede keer tekent hij een biografie van een schilder, maar deze keer doet hij het nog beter dan bij zijn bio van Caspar David Friedrich. Niet alleen had Goya een veel boeiender leven, maar Proost weet in zijn eigen werk het licht en schaduw van de meester-schilder te laten doorschemeren. Leuk zijn ook zijn eigen interpretaties van de werken van de hofschilder.”

De graphic novel 'Goya. Licht & schaduw' van Bart Proost zal tijdens de expo's te koop zijn in de museumshops van beide musea.