‘De Gele Rivier is bevrozen’ van Leo Pleysier

Joris Smeets, beleidsmedewerker vertalingen en non-fictie bij Literatuur Vlaanderen, deelt graag een boekentip van een auteur die je kunt uitnodigen voor een auteurslezing.

Onlangs viel de naam van Leo Pleysier tijdens een intern overleg. Een Kroatische uitgever wil namelijk graag een vertaling uitbrengen van zijn meest recente roman ‘Klokgelui’ (vijf sterren in De Standaard!). We hadden het even over zijn inmiddels omvangrijke oeuvre en daarbij kwam zijn roman ‘De Gele Rivier is bevrozen’ kort ter sprake. Twee dagen later stapte ik de tweedehandsboekhandel van Oxfam binnen en een van de eerste uitgestalde boeken waar mijn oog op viel was – je raadt het nooit – uitgerekend die roman. Als het toeval je op die manier een leestip influistert, moet je wel gehoorzamen.

Leo Pleysier
Cover ‘De Gele Rivier is bevrozen’
Joris Smeets

In ‘De Gele Rivier is bevrozen’ bevinden we ons ergens in de Kempen (de geboortegrond van Pleysier), vlak na de Tweede Wereldoorlog. We kruipen in het hoofd van een jongetje dat bijzonder gefascineerd is door zijn tante Roza, en de brieven die ze van China naar haar familie verstuurt. Wat ze beschrijft (en verzwijgt) over haar missiewerk daar intrigeert de jongen mateloos. Als ‘tante nonneke’ bij haar terugkeer naar België een tijdje komt inwonen bij het gezin van het jongetje, wordt hij echter niet veel wijzer. Zijn tante hult zich in stilzwijgen en blijft een enigma. Met mondjesmaat krijgen we niet alleen inzicht in het familieleven van de jongen, maar ook in de dynamiek tussen de beide hoofdpersonages.

Pleysier schetst een soms hilarisch, soms ontroerend portret van een Vlaamse familie uit wat nu een lang vergeten tijdperk lijkt.

De stijl van Pleysier trof me meteen: spreektalig, lichtvoetig, treffend, herkenbaar ‘van bij ons’, zowel op vlak van taal (het ‘bevrozen’ uit de titel springt meteen in het oog) als in zijn beschrijvingen van het dagelijkse leven en hoe mensen met elkaar omgaan.

En nu denk ik: waarom heb ik niet eerder iets van deze schrijver gelezen? Ik leg alvast zijn klassieker ‘Wit is altijd schoon’ en ‘Klokgelui’ klaar op mijn nachtkastje.