Joris Capenberghs
Biografie
Joris Capenberghs (1961) is cultuurhistoricus, antropoloog en vertaler. Hij beweegt zich als wandelaar, publicist, vertaler en curator op het snijvlak van landschappen, erfgoed, taal, artistieke expressie en natuurbeleving. Joris geeft lezingen over allerlei literaire, cultuurhistorische en eco-filosofische thema’s. De laatste jaren begeleidt hij bij wijze van experiment ook enkele ‘filosofische salons’.
Joris is docent bij Amarant, Avansa en Davidsfonds Academie en was curator van verschillende tentoonstellingen in onder meer het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika, LamotTM en Gaasbeek & Groenenberg, 2013. Momenteel bereidt hij een vertaling voor van 'Pleidooi voor dierenrechten' van Tom Regan, werkt hij samen met Johan Braeckman en uitgeverij Noordboek aan de uitbouw van een reeks met onvertaald werk van spraakmakende ‘eco-denkers’, en schrijft hij aan een essay over ‘landschapstaal’ en ‘wandellezen’.
Uitgelichte titels
'Witte Eskimo: De onverschrokken reis van Knud Rasmussen naar het hart van de Noordpool'
Tom Regan, 'Pleidooi voor dierenrechten', 2022
Lezingen
Joris geeft hoofdzakelijk lezingen over de door hem vertaalde publicatie ‘De onverschrokken reis van Knud Rasmussen naar het hart van de Noordpool’ (Ad. Donker, 2017) van Stephen R. Brown. In 1921 vertrok de poolreiziger Knud Rasmussen met enkele Inuit en Deense wetenschappers uit Noord-Groenland voor een drie jaar durende sleehondentocht langs de Noordelijke IJszee. Zijn opzet was om zoveel mogelijk leefgemeenschappen te bezoeken, hun materiële cultuur en mondelinge overlevering te bestuderen en inzicht te verwerven in de oorsprong van het Inuit-volk. Zo bleken alle Inuit – van Groenland over Canada en Alaska tot Siberië – eenzelfde taal te spreken, weliswaar in verschillende dialecten. Het was de langste sleehondentocht ooit, alles samen zo’n 32,186 km.
Tijdens zijn lezingen neemt Joris het publiek stapsgewijs mee in het voetspoor van Knud Rasmussen. In woord en beeld (onder meer door het tonen van foto’s en oude filmfragmenten) brengt Joris de avonturen, de orale cultuur en het animistische mens- en wereldbeeld van de Noordpoolvolkeren tot leven, en belicht hij de herkomst en de historiek van de inheemse jagers in het uitgestrekte arctische gebied. Joris vertelt over aanleunende verhalen zoals die van de Vikingen, zendelingen, pelsjagers, walvisvaarders, handelaars en andere poolreizigers. Tot slot bespreekt hij in interactie met het publiek welke lessen getrokken kunnen worden uit de aloude inzichten en wijsheden van de Inuit, en welke dramatische gevolgen de huidige klimaatsveranderingen kunnen hebben voor hun voortbestaan, het Noordpoolgebied en de aarde.
