Joost Loncin
Biografie
Joost Loncin (1955) is journalist, producer en een geboren en getogen Vlaamse Brusselaar die Germaanse filologie studeerde. Hij werd in de jaren tachtig journalist en producer bij de toenmalige BRT-Wereldomroep, daarna bij de kranten Het Volk en Het Nieuwsblad. Hij had verschillende functies, maar was vooral buitenlandverslaggever. In die hoedanigheid trok hij in de jaren negentig en ook daarna meerdere keren per jaar naar de talrijke Afrikaanse en andere conflictgebieden. Hij heeft gezien wat oorlog is en wat geweld en terreur met de mens doet. Maar hij heeft ook de veerkracht en de solidariteit onder de gewone mensen mogen ervaren. Hij heeft een tijd de Wetstraat gevolgd en had de eer de laatste commentaarschrijver van Het Volk te mogen zijn. Bij Davidsfonds Uitgeverij publiceerde hij in 2002 ‘Geheime Routes en Netwerken’. Dat boek kwam tot stand na een reportage over vier Joodse mensen uit de Marollen die tijdens de Shoa onderdoken bij eenzelfde familie en elkaar 60 jaar later voor het eerst terugzien. Het boek kreeg een vertaling in het Frans onder de titel ‘Rafle dans les Marolles’ en in 2019 zelfs een theaterbewerking. Als romanschrijver is hij een laatbloeier met als debuut ‘Het Boek van Oorlog en Vergeten’ (Standaard Uitgeverij, 2022). Joost is ook reisleider, en schrijft momenteel als freelance journalist vooral reisverhalen.
Uitgelichte titels
Het boek van oorlog en vergeten
Lezingen
Joosts roman 'Het boek van Oorlog en Vergeten' is het verhaal van een Brusselse familie die in 1905 voor het oorlogsgeweld vluchtte uit de Oekraïnse stad Odessa. Alsof de duivel ermee gemoeid was, brak exact twee dagen nadat zijn boek uitkwam de oorlog in Oekraïne uit. De familie vindt een stek in België, maar daar haalt het oorlogsgeweld en de Holocaust hen in. De situatie veroorzaakt trauma's en schuldgevoelens die, zelfs als ze verdrongen worden, van generatie op generatie worden overgeleverd. Een tragische geschiedenis van een familie die dankzij de liefde voor elkaar en de liefde voor de waarheid toch wist door te zetten.
Joost werkt in zijn lezingen graag rond de actualiteit van zijn roman. Hij wil lezers niet alleen achtergrond geven bij hoe zijn boek tot stand kwam, maar hij wil ze ook doen nadenken over hoe 'herinneringen' werken, zowel voor het individu als voor de samenleving. Wat is de prijs is van 'vergeten'? Hoe worden herinneringen verdrongen, gekoesterd, gebruikt, misbruikt? Hoe ontstaan verhalen en mythes die gebruikt worden om geweld te verdoezelen en zelfs te rechtvaardigen. Hoe wordt de geschiedenis geïnstrumentaliseerd?
Joost wil ‘de consument van verhalen' doen nadenken over hoe nieuwe verhalen zich voortdurend nestelen in het collectieve geheugen, via de (sociale) media, films, boeken, romans enzovoort. Hij doet dat concreet met een PowerPoint met bijvoorbeeld enkele contrasterende foto’s van de standbeelden van Leopold II op de promenade van Oostende en van het gloednieuwe monument op de Visserskaai over de slachtoffers van de vissersopstand in 1887, waar James Ensor een prachtig schilderij over maakte. Wat was het ‘oude’ verhaal, wat wordt het ‘nieuwe’? Het hangt van het publiek af of dat voor interactie zorgt. Joost kan deze voorbeelden voor een beter begrip ook veranderen naargelang de doelgroep.
In zijn lezingen wil Joost verder gaan dan zijn eigen roman. In andere romans, maar ook in non-fictie, in films en theater en in de krant krijgen we ontelbare soortgelijke verhalen te horen. Verhalen ontstaan volgens Joost in een heksenketel van halve en hele waarheden, misverstanden, leugens, vergoelijkingen, mooie dingen ook, heldhaftigheid, vriendschap. Een verhaal is geordend, met een begin, een einde en een middenstuk. Het brengt orde in de chaos. Het biedt troost. Maar nog geen inzicht. Het geeft een betekenis, maar niet altijd de juiste, of degene waar je akkoord mee gaat. Joost wil met zijn lezingen de mensen doen nadenken over bovenstaande kwesties, en hun kritische vermogen aanscherpen om beter te kunnen lezen en begrijpen. Want inzicht geeft vreugde, zegt Spinoza.
Praktisch
- De organisator voorziet een beamer en wifi en eventueel een microfoon en versterking.
- Joost brengt zijn eigen laptop mee.
